Concert Wilco Effenaar 17 November 2009

Wilco kent in Nederland en op meer plekken in de wereld, een behoorlijk vaste fanschare. Ook nu weer waren beide Nederlandse concerten in Paradiso en de Effenaar al weken voor het optreden uitverkocht. Onder een aanzienlijke groep van muziekliefhebbers heeft Wilco een bijna onaantastbare status. De band die nu 15 jaar bestaat heeft zorgvuldig aan deze status gebouwd, eerst door bijzonder goede albums te maken en vervolgens door memorabele liveshows te geven. Vanavond in de Effenaar is de laatste show van deze tour en van het jaar. Deze tour volgde op het album Wilco (The Album) van eerder dit jaar.

Het begin is overdonderend en bijna beklemmend met ‘Ashes Of American Flags’ en ‘Bull Black Nova’. Een panische Nels Cline, die de nodige noise uit zijn gitaar tovert. De staccato gitaarklanken bij ‘Bull Black Nova’ denderen de zaal in en de toon voor het optreden is gezet. De eerste drie kwartier speelt de band geconcentreerd, wisselt geen woord met het publiek, maar speelt misschien wel de beste drie kwartier van de show. ‘Impossible Germany’ is een eerste hoogtepunt. Net nadat Tweedy zijn eerste woorden met het publiek gewisseld heeft en er iemand vanuit het publiek schreeuwt ”Impossible Germany” speelt Tweedy het herkenbare gitaarriedeltje van het nummer. Memorabel is het moment dat gitarist Nels Cline zich helemaal in trance is het uitleven en Tweedy samen met Pat Sansone (gitarist en toetsenist) onverstoorbaar in alle rust de tune van ‘Impossible Germany’ blijven doorspelen.


Jeff Tweedy is vandaag goed geluimd. De eerste ‘Hello’ valt weliswaar pas na een kwartiertje of drie, maar daarna volgt er veel interactie met het publiek. Het publiek dat opvallend veel dertigers, veertigers en vijftigers bevat, is vanavond enigszins gelaten en laat de muziek als een warme wervelwind over zich heen komen. Ook lang niet iedereen is goed bekend met Wilco’s oeuvre, slechts een enkele song kan op wat erkenning van de zaal rekenen. Bij ‘Jesus, etc.’ waagt Tweedy zich toch aan een ”sing along”. Hij grapt eerst nog wat over de Duitsers die daar niet veel van bakte en vervolgens zet de band het nummer in. Tweedy dirigeert voor het podium en er wordt vanuit de zaal wat zuinigjes meegezongen. Het is niet het sterkste moment van de show. Of zoals een man droogjes opmerkt: ”Meezingen? We zijn toch zeker niet bij Frans Bauer. Speuluhh!” Tweedy kan de ”mellow” uitvoering van het Eindhovense publiek wel waarderen.

Richting het einde van de reguliere set worden de songs en de uitvoeringen wat luchtiger en dat zorgt voor een welkome afwisseling tussen de wat zwaardere stukken. Songs als ‘Hate It Here’ en ‘Walken’, beide van het meest toegankelijke Wilco album, Sky Blue Sky, zijn gewoon prima songs, waarbij veelal de geluidexplosie achterwege blijft. Zo vindt Wilco vanavond een mooie balans tussen hun meer experimentele songs, met een hoofdrol voor de gitaarerupties van Nels Cline en de prima melodieuze countryrock songs.

Als eerste toegift volgt het weergaloze ‘Via Chicago’. Een prachtig, rustig en melancholisch nummer, waarbij tegen het einde, terwijl Tweedy gewoon rustig de melodie blijft doorzingen, zorgvuldig geplaatste noise-erupties het nummer een sinistere sfeer meegeven. Het is ook juist deze combinatie die Wilco’s liveshows uniek maken. Uitmuntende liedjes met vaak krachtige melodieën en pakkende gitaarriedels gecombineerd met meer experimentele noise uitbarstingen. En daarbij altijd de uitmuntende zang van Tweedy. Ondanks het wat gezapige publiek, geeft Wilco vanavond in de Effenaar in ieder geval weer een liveshow van formaat.